Maak kennis met mijn depressie

HÉ, ALLES GOED?

Zoals jullie inmiddels weten ben ik een tijd uit de running geweest (pun intended  ). Hoe vervelend dat allemaal natuurlijk ook is, het heeft mijn persoonlijke ontwikkeling veel goed gedaan en ik heb er onwijs veel van geleerd. Vooral over mezelf, maar ook over hoe anderen met mentale gezondheid omgaan. 

Omdat ik in het begin niet altijd durfde te vertellen dat ik te maken had met een depressie, vertelde ik op werk en daarbuiten dat ik last had van een burn-out. Dit was ook niet helemaal gelogen. Voordat ik een hersenschudding opliep was ik gediagnostiseerd met een burn-out. Voor veel mensen betekent dit; je werkt super hard, je bent te verantwoordelijk, neemt allemaal werk over dat niet van jou is, je werkgever is een lul die niet goed voor zijn personeel zorgt. Allemaal externe oorzaken, zo lijkt het. Dit stigma zorgde er bij mij voor dat ik een burn-out buiten mezelf kon plaatsen en hier makkelijker voor uit kon komen. Het kwam niet door mij, het was mij overkomen.

Toen een paar maanden later bleek dat ik niet goed leek te herstellen van mijn burn-out, vond ik dit een stuk ingewikkelder om aan mensen te vertellen. Ik liet steken vallen, zowel thuis als op werk en sociaal gebied. Schaamte nam zich van mij meester en ik trok mij steeds verder terug. Ik was overal nog precies genoeg aanwezig om de schijn op te houden dat het wel goed met mij ging.

JA PRIMA, NIETS TE KLAGEN. TOCH?

Totdat ik tijdens onze verhuizing van een ladder viel en een fikse hersenschudding opliep. Ik moest rusten, tijdelijk stoppen met werken, op de bank zitten met gesloten gordijnen. En dat heeft mij het laatste zetje de put in gegeven. Een depressie dus, was de diagnose. Maar wat gebeurt er dan?

Ik vind een prachtige vergelijking in een filmpje dat ik op youtube trof (link onderaan dit blog). Het is precies hoe ik het beleefd heb. De depressie is als een zwarte hond die negatieve invloed had op mijn leven. 

De hond haalde de lol uit het leven weg. Dingen die ik altijd leuk vond, vond ik ineens niet meer leuk. Maar de hond vrat ook aan mijn brein, aan mijn geheugen, aan mijn concentratievermogen. 

Om iets te ondernemen, ergens heen te gaan of zelfs het huishouden te doen had ik bovenmenselijke krachten nodig. Gedurende de tijd werd de hond groter en groter en ik werd kleiner en kleiner. 

Ertegen vechten lukte vaker niet dan wel en meestal won de hond. Neervallen werd makkelijker dan weer opkrabbelen. Deze hond was er altijd en heeft uiteindelijk mijn hele leven stil gezet. 

Mijn grootste angst was dat andere mensen het doorhadden. Ik was bang dat mensen me zouden veroordelen. Door de schaamte en het stigma was ik continue bang dat ik door de mand zou vallen. Er ging onwijs veel energie zitten in het verbergen houden van de hond. Mooi weer spelen. Me beter voordoen dan de werkelijkheid. Een emotionele leugen in stand houden is doodvermoeiend. 

HOE KAN IK JE HELPEN?

Waar de schaamte precies vandaan komt, is niet zomaar met één vinger aan te wijzen. Wat ik wel ondervonden heb is een gevoel van onveiligheid dat werd veroorzaakt door het ongemak in de reacties van andere mensen. Want wat zeg je tegen iemand, die ineens antwoord met "nee, het gaat niet zo goed met mij." Dat zijn we niet gewend! Wat kun je vragen of doen in die situatie? Veel mensen zijn geneigd ruimte te geven aan iemand met mentale problemen. "Oh, laat Esther maar even met rust, ze komt vanzelf wel weer in de lucht als zij er aan toe is." Maar ik heb zo'n ontzettende eenzaamheid gevoeld in de periode waarin ik het zelf niet kon opbrengen mijn sociale contacten te onderhouden en de mensen om mij heen niets van zich lieten horen (met alle goede bedoelingen).

Veel bewegen, goed eten, regelmatig slapen. Het zijn allemaal hulpmiddelen die je in je eentje kunt gebruiken om de hond voor te blijven. Maar de diepere oplossing om de hond echt de baas te blijven zat voor mij in praten. Door de hond openbaar te maken aan de mensen om mij heen werd de hond kleiner en kleiner. 

Wellicht zal de hond altijd onderdeel van mijn leven blijven, en op slechte dagen weer de kop opsteken. Maar ik leer steeds beter hoe ik er mee om kan gaan. Ook probeer ik de mensen om mij heen te leren hoe ze mij kunnen helpen en hoe ze met mij om moeten gaan om de hond de baas te blijven.

Ik heb mezelf inmiddels behoorlijk terug gevonden, maar ik heb helaas geleerd dat er nog onwijs veel ongemak en taboes zijn als het gaat over (praten over) mentale gezondheid. En als er iets is dat ik mezelf en anderen wil meegeven, is het dat daar onderdeel van het probleem zit. Niet erover praten houdt het probleem in stand. En het is niet nodig. Zoveel mensen dragen zwarte honden met zich mee. In de vorm van depressie, stress, eenzaamheid, burn-out, liefdesverdriet, angst, rouw, noem maar op. En je neemt je hele mentale gestel altijd met je mee. Openheid hierover en de durf om dat gesprek aan te gaan, hoe ongemakkelijk ook, is echt onderdeel van de oplossing. Dus als je iets wilt doen voor een vriend, familielid of collega met een zwarte hond, praat erover.

Bron: "I had a black dog, his name was Depression" - WHO World Health Organization